Een monocausale verklaring

Een paar weken geleden vroeg ik jullie om onderwerpen voor mijn blogs. Ik heb heel veel leuke vragen ontvangen. En deze keer wil ik een vraag van Manna bespreken.

Zij vraagt zich af hoe het komt dat in deze tijd ouders hun eigen kind steeds meer in het middelpunt van de wereld plaatsen. Of, om het extreem te stellen: ‘Waarom worden er alleen nog maar prinsjes en prinsesjes geboren?’

Ik vind het een interessante vraag. Laat ik er voor het gemak vanuit gaan dat Manna gelijk heeft, hoe zou het dan komen? Wat zou de oorzaak kunnen zijn? Zoals ik in mijn boek Waarom we de wereld niet rond kunnen krijgen. Pleidooi voor inconsequentie beschrijf (dat ik overigens aan het enige echte prinsesje heb opgedragen: mijn kleindochter), is er eigenlijk nooit één verklaring voor welk fenomeen dan ook, hoe graag we dat ook zouden willen (want dat is lekker overzichtelijk). Oftewel: niets heeft een monocausale verklaring en alles een multicausale. 

Nou ja niets, in dit geval lijkt me dat er nu eens wel één duidelijke oorzaak aan te wijzen is (waarmee ik mijn eigen inconsequentialisme alleen maar bevestig). De oorzaak voor al die prinsjes en prinsesjes is de pil. Die heeft ons namelijk de mogelijkheid gegeven om geen kinderen te krijgen en daarmee is de keuze voor kinderen een bewuste keuze geworden. Kinderen krijgen is niet meer iets waar je (bijna) niets aan kunt doen en wat je overkomt. Nee, kinderen krijgen is iets waarvoor je echt kiest, tenminste, zo voelt het voor de meeste mensen.

En als je ergens bewust voor hebt gekozen, dan moet het ook leuk en goed zijn. Dan moet dat kind niet zomaar een opvoeding krijgen, maar de allerbeste die er is. ‘Je wilt het beste voor je kind,’ zoals de beroemde reclameleus luidt. En zo komt het dus dat er heel veel prinsjes en prinsesjes zijn.

En nu ik er zo over denk, is er toch nog wel een andere oorzaak te bedenken, namelijk het feit dat we steeds meer leven in een posttraditionele samenleving. Sinds de Verlichting in de 18e eeuw, de tijd van rede en wetenschap, gaat het minder en minder om tradities die toevallig historisch gegroeid zijn, en meer en meer om wat redelijk is. En sinds de jaren zestig van de vorige eeuw heeft dit principe een sneltreinvaart genomen.

Traditionele manieren van opvoeden verdwijnen daarmee dus ook. De typische vader- en moederrol, om maar iets te noemen, zijn niet meer vanzelfsprekend. De vaste, van bovenaf opgelegde structuren waarin kinderen groot worden gebracht zijn aan het verdwijnen en het gaat steeds meer om het specifieke kind. Ouders proberen naar het kind te luisteren en vanuit het kind te denken. Dat draagt natuurlijk ook bij aan al die prinsjes en prinsesjes.

En nu ik er zo over nadenk, zijn er nog wel meer oorzaken. Zoals de democratisering van het geniebegrip in de jaren 60. Daar kom ik later nog een keer op terug. 

Frank Meester is buitengewoon afdelingshoofd van BURO FLUDO.
Hij bedenkt manieren om met behulp van de filosofie
het leven iets minder ellendig te maken.

Elke week versgetypte levenstips ontvangen?
Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief



Wil je meer BURO FLUDO?
Misschien is een cursus dan iets voor jou!

Nieuw: De BURO FLUDO kadobon!

Wist je dat je nu ook een proefles kunt doen? Je kunt je aanmelden op de cursussenpagina

Opvoedboeken

Samen met Stine Jensen schreef ik twee opvoedboeken. Één voor ouders: De opvoeders. wat de filosofie de schipperende ouder kan leren en één voor kinderen: Hoe voed ik mijn ouders op? Een boek vol tips waarmee kinderen hun onopgevoede ouders een beetje kunnen helpen. Je vindt de boeken op de leuke dingen-pagina.

Vraag het Frank

Heb je een filosofische vraag? Dan kun je die aan mij stellen. Stuur me een berichtje via de contactpagina. Wie weet behandel ik je vraag in een van mijn vlogs.